Njerëzit që i rezistuan totalitarizmit gjatë luftës ishin të vendosur t'i jepnin fund urrejtjes dhe armiqësisë midis shteteve në Evropë dhe të vendosnin një paqe të qëndrueshme. Midis 1945 dhe 1950, një grup burrash të guximshëm, përfshirë Konrad Adenauer, Winston Churchill, Alcide de Gasperi dhe Robert Schuman, u përpoqën të bindnin kombet të hapnin një epokë të re. Ministri i Jashtëm francez Robert Schuman diskutoi një ide të krijuar fillimisht nga Jean Monnet dhe propozoi krijimin e Komunitetit Evropian të Qymyrit dhe çelikut (ECSC) më 9 maj 1950. Një herë pas here, do të krijohej një treg i përbashkët me një përgjegjësi të përbashkët për prodhimin e qymyrit dhe çelikut në vendet ndërluftuese. Praktike, por në të njëjtën kohë mjaft simbolike, lëndët e para të luftës u shndërruan në instrumente pajtimi dhe paqeje.
Hapi i parë në integrimin evropian u ndërmor nga Belgjika, Republika Federale e Gjermanisë, Franca, Italia, Luksemburgu dhe Hollanda për të vendosur një treg të përbashkët për qymyr dhe çelik.Gjashtë vendet anëtare nënshkruan pastaj Traktatin e Romës për krijimin e Komunitetit Ekonomik Evropian (KEE), bazuar në një treg të përbashkët të mallrave dhe shërbimeve të ndryshme. Taksat doganore midis gjashtë vendeve u shfuqizuan plotësisht në 1 korrik 1968 dhe në vitet 1960 u vendosën politika të përbashkëta, veçanërisht në tregti dhe bujqësi. Kjo iniciativë ishte aq e suksesshme sa Danimarka, Irlanda dhe Mbretëria e Bashkuar vendosën të bashkohen me Komunitetin Ekonomik Evropian. Zgjerimi i parë u bë në 1973, kur gjashtë anëtarë u rritën në nëntë. Në 1981 Greqia u bashkua ne EEC, e ndjekur nga Spanja dhe Portugalia në 1986. Panorama politike e Evropës ka ndryshuar në mënyrë dramatike në 1989 me rënien e Murit të Berlinit. Kjo çoi në ribashkimin e Gjermanisë më 3 tetor 1990 dhe demokratizimin e vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore jashtë kontrollit Sovjetik. Vetë Bashkimi Sovjetik u shpërbë në dhjetor 1991. Këto zhvillime shënuan fillimin e më shumë se gjysmë shekulli të bashkëpunimit paqësor midis shteteve anëtare të Komunitetit Ekonomik Evropian. Me Traktatin e Maastricht të 1992, institucionet e Komunitetit u forcuan dhe kishin fuqi më të gjera, kështu që lindi Bashkimi Evropian (BE). Austria, Finlanda dhe Suedia u bashkuan në Bashkimin Evropian më 1 Janar 1995 për shkak të dinamizmit të ri evropian dhe gjeopolitikës në ndryshim të kontinentit. Në mesin e viteve 1990, dymbëdhjetë vende të tjera - Bullgaria, Republika Czecheke, Hungaria, Polonia, Rumania, Sllovakia, Estonia, Letonia, Lituania, Sllovenia, Qipro dhe Malta - aplikuan për anëtarësim në BE. BE, e cila pranoi aplikimet, filloi negociatat e pranimit me vendet kandidate në Luksemburg në dhjetor 1997 dhe në Helsinki në dhjetor 1999. Kështu, për herë të parë, Unioni iu drejtua një zgjerimi kaq të madh. Bisedimet e 10 vendeve kandidate u përfunduan në Kopenhagë më 13 dhjetor 2002 dhe këto vende iu bashkuan Bashkimit Evropian më 1 maj 2004.Me pranimin e Bullgarisë dhe Rumanisë më 1 Janar 2007, Bashkimi Evropian u bë një familje e madhe me më shumë se 450 milion qytetarë nga 27 shtete anëtare. Pastaj, më 9 dhjetor 2011, udhëheqësit e BE dhe Kroacia nënshkruan traktatin e pranimit. Burimi: europa.eu
0 Comments
Fotografia, e cila është bërë e përhapur me makinat e saj tërheqëse për çdo talent, sot ka funksione të rëndësishme në çdo fushë, nga shkenca në industri, nga arsimi në komunikim, nga dokumentari në art.
Teknika e dhomës së errët është shumë e vjetër. Studiuesit arabë në shekullin XI, Leonardo da Vinci në shekullin XV, Giovanni Battista della Porta në shekullin e 16-të bëri eksperimente në dhomë të errët. Në shekullin e 17-të, piktorët përdorën sistemin e dhomave të errëta në portretet e tyre. Gjeometria dhe perspektiva e Rilindjes, kimia dhe fizika e shekullit të 18-të zbuluan fotografinë në fillim të shekullit të 19-të.Më 1826 Joseph Nicephore Niepce e fotografoi fotografinë e tij të parë nën tetë orë dritë. Lentet që bëri Joseph Petzval në 1839, gjë që shkurtoi kohën, u përdorën për gjashtëdhjetë vjet. Me zhvillimin e lenteve dhe emulsioneve gjatë një periudhe tre-vjeçare, koha e ekspozimit ka rënë nga orë në sekonda, dhe bëri të mundur që të realizohen portrete. Në 1841, kur shpikësi britanik William Henry Fox shpiku pajisjen që merrte negativin e fotografisë, mundësia e marrjes së një pozitive nga negative, d.m.th., duke riprodhuar fotografinë, shtoi një kuptim të ri në fotografi. Në 1883, George Eastman prodhoi Kodak, një film i mbështjellë që e bëri të lehtë mbartjen e kamerës. Në 1846, dy mijë kamera u shitën çdo vit në Paris. Në 1852, në Angli u krijua shoqata e parë e fotografisë. Në ato vite të gjitha llojet e fotografive merren kudo, hapen ekspozita, organizohen konkurset dhe diskutohet arti i fotografisë. Pas viteve 1885, fotografia filloi të përdoret në revista dhe gazeta. Në 1940 filloi të përdoret fotografia me ngjyra. Ky ishte fillimi i fotografisë moderne. Epoka e kamerave dixhitale filloi me Eugene F. Lally. Ai erdhi me idenë e një aparati dixhital në vitin 1961. Qëllimi ishte për të bërë fotografi të planetëve dhe yjeve ndërsa ata bredhin nëpër hapësirë për t'u dhënë astronautëve informacione për vendndodhjen e tyre. Steven Sasson, një inxhinier në që punonte në firmen Kodak, shpiku kamerën e parë dixhitale në 1975. Kontinenti me numrin më të madh të liqeneve në botë është Evropa. Ka më shumë se 80 mijë liqene të vegjël dhe të mëdhenj në Evropë. Liqenet evropiane kanë dy karakteristika kryesore: të gjithë liqenet përveç liqeneve Ladoga dhe Onega kanë një sipërfaqe të vogël dhe shpërndahen në mënyrë të parregullt. Rajoni me më shumë liqene është Evropa veriore. Ndërsa shkoni në jug, numri i liqeneve zvogëlohet. Ne Spanje dhe ne İtaline e Jugut pothuajse ska liqenj fare.
Pas Ladoga dhe Onega, liqenet më të mëdhenj në Evropë janë si më poshtë: Wener (Zvicër) Saimaa (Finlandë) Wetter (Suedi) Paijanne (Finlandë) Balaton (Hungari) Gjenevë (Zvicër) Konstanz (Zvicër) Hjalmaren (Zvicër) Lough Neagh (Irlandë) Garda (Itali) Mjösa (Norvegji) Shkodër (Shqipëri) Dervish Hima, emri i vërtetë i të cilit ishte Ibrahim Mehmet Naxhi Spahiu, lindi në 1872 në Strugë. Babai i tij Maksud Naxhi Spahiu ishte një nga pronarët kryesorë të rajonit. Pasi mbaroi shkollen fillore në qytetin e tij të lindjes, ai mbaroi shkollimin e mesëm në Manastir dhe arsimin administrativ në Selanik. Ai shkoi në Stamboll dhe filloi të studiojë në Shkollën e Mjekësisë. Dervish Hima, i cili u bashkua me Turqit e Rinj filloi të përfshihej në disa aktivitete politike,dhe disa here u ndeshku per keto aktivitete. Gjate kohes qe ishte si student per mjeksi ai ra ne burg per nje koh te shkurter. Dervish Hima u largua nga Stambolli në 1895 pa mbaruar shkollimin në Shkollën e Mjekësisë. Ai shkoi në Shqipëri dhe u përpoq të njihte më nga afër rajonin dhe shqiptarët. Si rezultat i aktiviteteve të tij në Durrës, ai siguroi që të mblidheshin një sasi e konsiderueshme dhurimesh për lëvizjen Turqit e rinj. Ai ka vizituar pothuajse të gjitha qytetet në Shqipëri; ku ai ka hapur shkolla dhe ka siguruar botimin e disa broshurave dhe gazetave. Në pamundësi për të duruar presionin e fortë ndaj tij, ai u detyrua të ikte në Bukuresht, në mes të vitit 1897. Dervish Hima këtu u bashkua me Turqit e Rinj dhe Diasporën Shqiptare. Në 1898, ai filloi të botojë një gazetë në Bukuresht me titull 'Pavaresia e Shqipërisë' botuar në shqip, frëngjisht dhe rumanisht. Sidoqoftë, gazeta u mbyll pas një kohe shumë të shkurtër.
Dervish Hima, i cili mori pjesë në Kongresin e Dymbëdhjetë Ndërkombëtar të Orientalistëve në Romë në 1899, u përpoq të shpërndajë idetë, ideologjinë dhe veprimtaritë e komitetit shqiptar dhe u përpoq të formojë një opinion publik në komunitetin akademik. Qeveria osmane, e cila u shqetësua nga veprimtaritë e Dervish Himes, bëri nisma me qeverinë Rumune dhe në tetor 1899, anuloi lejen e qëndrimit. Dervish Hima, i cili duhej të largohej nga Rumania, u vendos në Itali dhe vendosi aktivitetet e tij politike ne Rome. Gjatë qëndrimit në Romë, ai filloi një veprimtari botuese shumë serioze dhe botoi gazetën "Zëni i Shqipërisë (L'écho d'Albanie), e cila u botua në shqip dhe frëngjisht me Mehmed Bej Frashërin. Perandoria Osmane nuk e la te qete dhe ne İtali. Ambasadori Osmnan i tha qeverise İtaljane qe ta kontrollonte Dervish Himen. Me 3 Qershor 1901 eshte perzen nga İtalia. Dervish Hima ka filluar të ribotojë gazetën shqiptare në mënyrë që të ndikojë në politikat e vendeve evropiane ndaj Maqedonisë dhe të bëjë sugjerime për shqiptarët që jetojnë në Evropë. Duke arritur një audiencë të gjerë, gazeta ndikoi në shumë botime të botuara nga Turqit e Rinj në Evropë dhe u mbyll dy vite më vonë. Në fjalimet e tij entuziaste drejtuar publikut në gjeografinë shqiptare, ai kundërshtoi idenë e Pan-Islamizmit që Turqit e Rinj mbronin, duke mbrojtur unitetin kombëtar të shqiptarëve dhe përdori një numër shprehjesh autonomie. Ndërsa ishte i emocionuar nga dëgjuesit shqiptarë, ai zemëroi Turqit e Rinj dhe bëri që ata ta sulmonin ate. Si rezultat, Dervish Hima ishte në gjendje të shpëtonte jetën e tij nga një atentat nga Turqit e Rinj, por nuk i shpetoi dot burgimit. Dervish Hima u burgos ne Shkoder. Dervish Hima, i cili u la i lirë rreth tetë muaj më vonë, bëri një udhëtim shtatë muajsh në Shqipëri dhe mbajti konferenca ne klubet patriotike Shqiptare. Dervish Hima me 18 dhjetor 1909 u vendos në Hotel Imperial në Pera te Stambollit. Pas kësaj date, ai filloi të jetojë në Stamboll dhe preokupimi i tij më i madh ishte gazeta shqiptare, botimi i parë i së cilës u botua në 13 janar 1910. Pasi erdhi në Stamboll, Dervish Hima vazhdoi aktivitetet e tij politike herë pas here duke shkuar në Shqipëri dhe vendet evropiane. Në këtë kuadër, ai mori pjesë në Kongresin Shqiptar Maarif të mbajtur më 1 Prill 1910 në manastir. Ndërsa shqiptarët shpallën pavarësinë e tyre nën udhëheqjen e İsmail Qemalit më 28 nëntor 1912, në të njëjtat ditë Dervis Hima u largua nga Stambolli dhe u nis për në Shqipëri. Në vjeshtën e vitit 1917, ai u emërua nga forcat okupuese austriake si inspektor shkolle në Tiranë. Ai u zgjoll si drejtor i pare ne zyren e pergjithshme te shtypit ne Shqiperi nga qeveria e Ahmet Zogut. Vdiq në 13 Prill 1928 në moshën 56 vjeç në Tiranë. Ahmet Zogu (emri i plotë Ahmet Muhtar Zogu) u zgjodh në Presidencë nga 1924-1928 dhe u zgjodh mbret nga parlamenti nga 1928 deri në 1939. Ai është një politikan interesant shqiptar që ka marrë këtë pjesë në mërgim nga pushtimi i Shqipërisë në 1939 deri në themelimin e administratës së Enver Hoxhës në 1945 për shkak të politikës së pushtimit italian në Ballkan. Pas viteve të shkollës fillore në manastirin ku ndodhej Shkolla e Mesme Ushtarake e Manastirit, ai erdhi në Stamboll në moshën 10 vjeç për të vazhduar shkollimin dhe u regjistrua në pjesën e mesme të Shkollës së Mesme Galatasaray në vjeshtën e vitit 1906. Shkolla Galatasaray pësoi një zjarr të madh gjatë festës gjysmë vjeçare të Shkurt 1907 dhe shumë pjesë të shkollës, përfshirë bibliotekën dhe arkiven u dogjën. Për këtë arsye, nuk u ushtru dy vite mesim dhe Ahmet Zogu nuk shkoi në shkollë dhe zhvilloi mësime private me të afërmit e tij. Kur Galatasaray filloi arsimin përsëri në 1909, Ahmet Zogu rifilloi arsimin e mesëm. Por babai i tij qe ishte guvernatori i Matit vdiq ne vitin 1911 dhe atij i erdhi lajmi qe te kthehej ne Shqiperi. Ai u kthye dhe mori vendin e babait te tij. Kur Princi William Wied, me origjinë gjermane, u soll në sundimin shqiptar nga forcat e huaja në mars 1914, Ahmet Zogu u zhvendos në Jugosllavi me trupat e tij veriore. Nga njëra anë, ndërsa bënte nisma politike në Jugosllavi. Austria vendosi lidhje ushtarake me ushtrinë e Perandorisë Hungareze dhe me urdhër të perandorit Francis Josep, atij iu dha Urdhri i Kolonelit Mbretëror.
Pasi mbaroi studimet dhe marrëdhëniet e tij ushtarake politike në 1917-1919 gjatë jetës në Vjenë dhe Romë, Ahmet Zogu u kthye në Shqipëri dhe mori pjesë në luftimet partiake midis viteve 1921-1924 dhe shërbeu si Ministër i Punëve të Brendshme dhe Kryeministër në qeveritë e vendosura. Në Janar 1925, ai u mblodh në Tiranë me Kongresin e Madh dhe ndryshoi Kushtetutën dhe regjimin dhe shpalli Republikën me 21 Janar 1925 dhe u zgjodh President ne 31 Dhjetor 1925. Gjatë kësaj periudhe, në Shqipëri u bënë risi të rëndësishme në fushat e ekonomisë, shoqërisë dhe kulturës. Në prill të vitit 1939, kur forcat fashiste italiane pushtuan vendin për shkak të politikave të tyre mbi Ballkanin, Mbreti Zog I u detyrua të largohej me familjen e tij, së pari në Angli dhe më pas në Egjipt. Sidoqoftë, për shkak të revolucionit të bërë nga koloneli Xhemal Abdunnaser, ai u largua nga Egjipti në 1953 dhe u vendos në Francë në prill. Vdiq në prill 1961 në Paris. Ibn Khaldun është një nga pionierët e historiografisë, sociologjisë dhe ekonomisë moderne. Ai ishte një mendimtar, burrë shteti dhe historian i shekullit të 14-të. Ibn Khaldun, djali i një familje të vjetër dhe fisnike, lindi në 27 maj 1332 në Tunizi. Mori mësime të fikhut, hadithit, tefsirit, akaidit, logjikës, filozofisë, matematikës, shkencave natyrore, gjuhësisë, poezisë dhe letërsisë nga mësuesit e tij të famshëm gjatë rinisë së tij. Jeta e tij politike filloi kur ai u emërua nëpunës i Sulltan Abu Ishak nga dinastia Beni Hafs, i cili mbajti administratën e vendit në moshën 20 vjeç. Në vitin 1362, ai shkoi në Spanjë dhe hyri në shërbim të Ebu Abdullah Muhamed, një ish mik i Emirit të Granadës. Pas një kohe, ai u kthye në Afrikën e Veriut dhe u soll si kryevezir ne qytetin Bejaia te Algjerise. Përveç kësaj, ai vazhdoi studimet e tij shkencore. Pas ndryshimit të qeverisë në 1366, ai la postin e tij dhe filloi të endej midis fiseve. Pastaj në vitin 1374 iu desh të kthehej në Spanjë. Por për shkak të fërkimeve politike, ai u largua nga vendi dhe u dërgua përsëri në Afrikë. I lodhur nga trazirat politike, Ibn Khaldun u vendos në një kala të quajtur Ibn Salaam gjatë kësaj periudhe. Ai e përfundoi veprën e tij të famshme Mukaddime në 1374. Në vitin 1382, ai shkoi në Egjipt dhe filloi të punojë si profesor në medrese në Kajro. Ai gjithashtu udhëtoi në Hejaz, Jeruzalem dhe Siri. Ibn Khaldun vdiq në Kajro në vitin 1406.
VEPRAT - Komenti i Kaside-i Bürde - Një traktat për filozofinë e Ibn Rushd - Kitab al-Logic - Kitab al-Hisab - Një traktat i shkruar sulltanit të Marrakech - Një traktat mbi poezinë - Mukaddime |
|